Buluş yapan işçi bedelini kimden ve nasıl alabilir? Buluşun kanundaki tanımı ne? Hangi çeşitleri var? Milliyet Gazetesi yazarı Cem Kılıç, tüm bu sorulara cevap veren bir yazı kaleme aldı.
Cem Kılıç’ın yazısı şöyle;
Buluş yapan işçi bedelini nasıl alır?
Günden güne, bilgi ve iletişim teknolojilerinin hem günlük yaşamda, hem de iş dünyasında giderek daha önemli hale gelmesi, yenilik ve buluşlara biçilen değeri artırıyor. Bu bağlamda, özellikle yüksek katma değerli bilgi iletişim teknolojileri gibi sektörlerde, nitelikli işgücü tarafından geliştirilen ve işverenin kârlılık düzeyini önemli ölçüde etkileyen buluşların bedelinin ödenmesi konusu hem işçi, hem de işveren için hayati önem taşıyor.
Bildirim yükümlülüğü var
Yönetmelik gereği, bir çalışan hizmet buluşu gerçekleştirdiğinde, bu buluşun hemen ve yazılı olarak işverene bildirilmesi zorunlu. Bu bildirimin, işveren tarafından belirlenen birim yetkilisine ya da böyle bir yetkilendirme yapılmamışsa buluşu yapan çalışanın birim yetkilisine varsa işveren tarafından bildirimin yapılmasına ilişkin belirlenmiş usul ve esaslara göre yapılması gerekiyor. Ayrıca, buluş birden çok çalışan tarafından gerçekleştirilmişse bu bildirim birlikte yapılabiliyor. Buna karşılık, işverenin de bu bildirimi kaydetmesi ve bildirimin kendisine ulaştığı tarihi, bildirimde bulunan kişi veya kişilere gecikmeksizin ve yazılı olarak geri bildirimde bulunması gerekiyor.
Yönetmeliğe göre, buluş yapan çalışanın, teknik problemi, çözümünü ve hizmet buluşunu nasıl gerçekleştirdiğini bildiriminde açıklaması zorunlu. Buluş yapan çalışan, bildiriminde, kendisine işiyle ilgili olarak verilen yazılı ve sözlü talimatları, yararlanmış olduğu işletme deneyim ve çalışmalarını, varsa buluşun gerçekleşmesinde katkısı olan diğer çalışanları, bu çalışanların katkılarının türünü ve kapsamını ve ayrıca kendisinin ve diğer çalışanların buluştaki katkı paylarını belirtmek zorunda. Diğer taraftan, çalışanın hizmet buluşunu serbest buluş niteliği kazanmadığı sürece gizli tutması gerekiyor.